سبدفروشی دارویی؛ تحمیل ناعادلانه به داروخانه‌ها
سبدفروشی دارویی؛ تحمیل ناعادلانه به داروخانه‌ها
پدیده سبدفروشی دارویی به‌عنوان یکی از چالش‌های جدی نظام توزیع دارو، اعتراض داروخانه‌ها و فعالان حوزه سلامت را برانگیخته و ضرورت اصلاح نظارت و قانون‌گذاری را پررنگ کرده است.

روح‌الامینی، نماینده مجلس شورای اسلامی، در حاشیه بازدید از نمایشگاه ایران‌مد ۲۰۲۵، در گفتگو با سلامت رسانه سبدفروشی دارویی را نوعی تحمیل تجاری دانست و گفت: این روند موجب نارضایتی داروخانه‌ها و فعالان حوزه سلامت شده است. گزارش‌هایی داریم که برخی داروخانه‌ها برای خرید داروی ضروری مجبور به دریافت اقلام غیرمرتبط می‌شوند. این کار درست نیست و باید وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو تصمیم عادلانه‌ای در این‌باره بگیرند.

وی افزود: تحمیل کالا به شبکه دارویی کشور در نهایت منجر به هدررفت سرمایه و تاریخ‌گذشتگی داروها می‌شود. بسیاری از این اقلام مصرف نمی‌شوند و همین موضوع باعث آمارسازی و تصمیم‌گیری‌های اشتباه در تولید و واردات دارو می‌گردد. لازم است رگولاتوری قوی‌تر و تصمیم‌گیری شفاف‌تری در این حوزه انجام شود.

آثار منفی سبدفروشی بر مصرف منطقی دارو
در ادامه جلیل سعیدلو، فعال حوزه تولید و توزیع دارو و تجهیزات پزشکی نیز در گفتگو با سلامت رسانه با اشاره به تبعات این پدیده گفت: سبدفروشی باعث القای مصرف غیرمنطقی دارو می‌شود. داروخانه‌ها مجبور به خرید اقلامی هستند که مصرف نمی‌شوند و در انبارها باقی می‌مانند. اگر تولید دارو از ابتدا بر اساس نیاز واقعی کشور باشد، نیازی به چنین شرط‌گذاری‌های ناعادلانه‌ای نخواهد بود.

وی درباره منشأ این مشکل توضیح داد: سبدفروشی معمولاً در شرایط کمبود رخ می‌دهد. زمانی که کالایی کمیاب می‌شود، تأمین‌کننده برای فروش اقلام دیگر چنین شرطی می‌گذارد. اگر نظام توزیع و آمار تولید شفاف باشد، این چرخه به‌راحتی قابل پیشگیری است.

اجرای طرح جمع‌آوری داروهای تاریخ‌گذشته
سعیدلو با اشاره به طرح پایلوت جمع‌آوری داروهای تاریخ‌گذشته اظهار کرد: در تعاونی داروسازان، طرح جمع‌آوری داروهای غیرقابل مصرف آغاز شده و تاکنون حدود ۳۴۰۰ کیلوگرم دارو از داروخانه‌ها جمع‌آوری شده است. این تجربه نشان می‌دهد که می‌توان با سازوکار مناسب، داروهای مازاد را از چرخه مصرف خارج و به تولید ایمن‌تر بازگرداند.

در ادامه روح‌الامینی در تأیید این طرح خاطرنشان کرد: اگر قانونی تصویب شود که کالاهای مصرف‌نشده تا انتهای زنجیره به شرکت تأمین‌کننده بازگردد، بسیاری از مشکلات فعلی برطرف می‌شود. چنین قانونی نظم و شفافیت را به زنجیره تأمین دارو بازمی‌گرداند و از زیان داروخانه‌ها جلوگیری می‌کند.

ضرورت نظارت بر جمع‌آوری و توزیع ایمن دارو
کارشناسان حاضر در بازدید بر لزوم ایجاد مراکز مجاز خیریه برای جمع‌آوری داروهای مازاد تحت نظارت وزارت بهداشت تأکید کردند و هشدار دادند که بازگرداندن داروهای خانگی به چرخه مصرف بدون کنترل شرایط نگهداری، مانند دما و رطوبت، می‌تواند سلامت بیماران را به خطر بیندازد.

بازنگری در ساختار نمایشگاه‌های حوزه سلامت
در پایان، سعیدلو در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت نمایشگاه‌های حوزه سلامت گفت: تعداد نمایشگاه‌های دارویی و تجهیزات پزشکی بیش از نیاز واقعی است. بهتر است چند نمایشگاه قدرتمند با ظرفیت بالا و حضور بین‌المللی برگزار شود تا اهداف اقتصادی و صنعتی به‌طور مؤثر تحقق یابد.

  • نویسنده : سودابه بیات
  • منبع خبر : سلامت رسانه